Ulaghai wa Kutuma Pesa: Jinsi ya Kujilinda
Wahalifu wanalenga diaspora na familia zao. Mwongozo huu unakusaidia kutambua na kuepuka ulaghai.
Aina za Ulaghai wa Kawaida
1. Ulaghai wa Dharura ya Familia
- "Mama yako hospitalini, tuma pesa sasa!"
- "Dada yako amekamatwa, anahitaji dhamana!"
- Ukweli: Wahalifu wanajua majina ya familia yako
2. Ulaghai wa Kazi
- "Umeteuliwa kazi UK/USA/Canada"
- "Lipa ada ya visa/usindikaji"
- Ukweli: Kazi halisi hazikutozi pesa
3. Ulaghai wa Bahati Nasibu
- "Umeshinda milioni!"
- "Lipa kodi kupata tuzo"
- Ukweli: Hushindi bila kuingia
4. Ulaghai wa Mapenzi
- Mtu anakupenda mkondoni
- Anahitaji pesa kwa dharura
- Ukweli: Hiyo si mapenzi, ni ulaghai
Ishara za Hatari š©
- ā ļø Dharura kubwa - "Sasa hivi!"
- ā ļø Usiri - "Usimwambie mtu"
- ā ļø Malipo ya ajabu - Gift cards, crypto
- ā ļø Hadithi inayobadilika
- ā ļø Shinikizo kubwa
Jinsi ya Kujilinda
1. Thibitisha Daima
- Piga simu familia moja kwa moja
- Tumia nambari unayoijua, si iliyotumwa
- Uliza maswali ambayo mlaghai hajaui
2. Usikimbilie
- Wahalifu wanataka uamue haraka
- Chukua muda kufikiria
- Wasiliana na mtu unayemwamini
3. Tumia Huduma Salama
- Wise, Remitly - Zimedhibitiwa
- Epuka gift cards, crypto kwa wasiowajua
- Weka rekodi za uhamisho wote
4. Linda Taarifa Zako
- Usishiriki PIN, password
- Jihadhari na barua pepe za uongo
- Angalia URL kabla ya kuingia
Umeibiwa? Fanya Hivi:
- Wasiliana na mtoa huduma - Jaribu kusimamisha
- Ripoti polisi - Nchini unayoishi NA Kenya
- Onya familia - Wasimletee pesa zaidi
- Hifadhi ushahidi - Screenshots, nambari
Nambari za Msaada Kenya
- Polisi: 999 / 112
- CBK (Benki Kuu): +254 20 286 0000
- Safaricom (M-Pesa): 234
Kumbuka: Hutakuwa mjinga ukihadaiwa - wahalifu ni wataalamu. Muhimu ni kujifunza na kuonya wengine.